Op de website van een tuinliefhebber mag dit onderdeel niet ontbreken. Wie niet houdt van een tuinrondleiding van een uur inclusief uitwisseling van plantaardigheden, beleeft aan deze pagina waarschijnlijk weinig lol. Wie, net als ik, stiekem of openlijk plantjesgek is leest verder...
Van weelde tot wildernis
Dat is de missie...
Dit lijkt een typefout, maar dat is het niet. Aan wildernis hebben we geen gebrek, bramen en brandnetels genoeg en... die hoeven ook niet weg! Het idee is om de boel rondom het huis te civiliseren tot een 'weelde' van lekker ruikende, eetbare en leuke planten. Daarbuiten wordt het hoe verder je gaat hoe meer wildernis tot en met de heg, die de overgang naar het landschap om ons heen vormt.
Wat is er al gebeurd in de infrastructuur?
Allereerst: uitdunnen, alle mooie grote bomen ruimte gegeven, klimop van de stammen verwijderd, hekken weggehaald, stammen vrijgemaakt van anti-schapenvraat-kuikengaas-sokken. Uitzicht gecreërd.
Paden gemaaid: naar vrije uitleg van het bermverrijkinsplan in Nederland, (dank aan Jan voor de uitleg!). In het weiland achter het huis zijn paden en een speelweide gemaaid. Die maaien we regelmatig, maaisel laten we liggen voor de voeding dan vergrast het vanzelf. De weiden ertussen maaien we één keer per jaar in de nazomer, nadat de bloemen hun zaden hebben laten vallen. Het maaisel halen we weg. De grond wordt armer, andere planten dan gras krijgen de kans zich te vestigen en er komt meer variëteit in de beplanting.
Na 5 jaar proberen lijkt het wel te lukken. Toen we het huis kochten was het een strak geschoren schapenwei, de eerste 2 jaar daarna vooral brandnetels en distels, (die zullen we wel nooit 100% kwijtraken) maar nu, zo langzamerhand steeds meer plekken met doorgeschoten boompjes, 'kastanjeallée' in aanleg, veldboeketbloemen, doorkijkjes en vergezichten.
Terrassen aangelegd: Het hele terrein glooit, zo'n 20 tot 30% helling. Om alleen al een eettafel neer te kunnen zetten, moest het één en ander geëgaliseerd worden. Honderden kruiwagens afgegraven grond en opgebracht beton/cq grind later, mogen we trots zijn op het resultaat.
De Castanheta (2-persoonsgîte) heeft een beschut eigen terras van zo'n 25m2. De Nosilhon heeft wat we gerust een eigen vrijgelegen tuin mogen noemen, met een groot terras, eigen uitgang, rozen, frambozen, kruiden..., en als toegift een rozenprieel voor de deur, compleet met klimrek van wilgentenen. Rondom ons woonhuis zijn op diverse plekken zit-, eet-, beschutte terassen, waar we in elk seizoen en bij elk weertype wel kunnen eten. Kortom, voorlopig wordt er geen steentje meer aangevoerd...
Moestuin
Kijk, hier spreken we over een Project, of liever nog een Uitdaging. Een beetje een moestuin op een glooiend terrein is niet zo eenvoudig. Jaar 1 ben ik gestart met het aanleggen van 'terrasbouw' Primitief, stokken in de grond, snoeihout er doorheen gevlochten, voilà aan de slag. Jaar 6.... helaas nog niet verder gekomen, hoewel het echt te klein en te onhandig begint te worden. De plannen voor uitbreiding zijn er, maar de tijd ontbreekt. We moeten het ook dit jaar (2014) nog doen met 5 terrasjes voor de wisselende oogst. Wèl zijn er veel vaste planten, struiken en bomen (bijgekomen) die hun bijdrage aan de keuken leveren. Frambozen, (vlier)bessen, myrtille, rabarber, peren, appels, kweeperen, vijgen, walnoten, kastanjes, hazelnoten. Kruiden als rozemarijn, tijm, munt, bonenkruid, salie, peterselie, koriander, majoraan... En bloemen, liefst eetbaar, die helpen om schilderijtjes op tafel te zetten.
Planten
Ooit komt hier een plantenlijst, voorlopig meer de algemene lijn. Wat kom je vooral tegen? Vaste planten, die geuren, of eetbaar zijn of insekten, vlinders aantrekken. Planten die niet teveel water nodig hebben, dus ook eerder met hun voeten in de aarde dan in een pot. Mooi blad, grijstinten, donkerrood blad, daar komen er steeds meer van. Planten die ik zelf kan vermeerderen. Voor een groot terrein als dit kun je niet alles aankopen. Jazeker...woekeraars, beter majoraan, citroenmelisse en munt uittrekken dan brandnetels en bramen... Winterharde planten.
Helaas, mijn droom van een eucalyptusbos is al twee keer een koude dood gestorven. Het lukt gewoon niet om ze over te houden... Maar dit jaar toch weer zaadjes gekocht, wie weet of het toch nog lukt om er een paar aan te laten slaan.
In een hoek tussen de garage en het woonhuis is een witte tuin aan het ontstaan, met een witte wisteria, witte sering en witbloeiende vaste planten.
Kunnen we deze tuin biologisch noemen?
Jazeker, dit is een biologische tuin. Bestrijdingsmiddelen en kunstmest worden in principe niet gebruikt. Gerijpte schapenmest komt van een bevriende biologische schapenboer. In de winter wordt het blad tussen de planten geharkt. Plantenafval gaat op de composthoop. Deze Berendien is in het zomerseizoen 's ochtendsvroeg in overall met tankje te bewonderen bij het bespuiten van het groen met zelfgegist biologisch brandnetelextract. Ziektes en ongedierte worden bestreden met plantenextracten. In de zomer wordt de blootliggende aarde tussen planten bedekt met maaisel of stro om verdamping en groei van onkruid tegen te gaan.
Stekken
Veel van de planten in onze tuin komen van stekken. Nog meegenomen uit Nederland en via de Allier hier beland, gekregen van familie, vrienden, gebietst bij mensen in de buurt. De drie buxusjes die ik ooit kocht, hebben na drie jaar bijna honderd kindertjes, de salie en het kattenkruid vind je verspreid overal terug.
Elk jaar geef ik ook wel weer stekken weg, aan vrienden, familie, gasten. Populair zijn de 'ezelsoren' (stachys byzantina)van die mooie zacht behaarde grijze bladeren. De kruiden, vooral de salie laat zich makkelijk stekken. En de munt; groene munt, pepermunt, chocolademunt, eau-de-colognemunt, lavendelmunt, het mag duidelijk zijn daar wordt regelmatig een nieuwe soort aan toegevoegd... Heel benieuwd of de stekken van de klimhortensia de winter overleven, er zijn nog wel een paar noordmuurtjes waar niets anders wil groeien.
Hagen
Eigenlijk heb ik een hekel aan hekken, maar ze zijn wel functioneel, om de koeien uit de moestuin te houden (ik speek uit ervaring) en om het zwembad veilig af te bakenen... Dus verstop ik ze het liefst tussen hagen. Al vanaf het begin maak ik in de herfst een rondje over het terrein en de weggetjes om ons heen, om 'haagplantjes' uit te steken. En dan geen olijfwilg, glansmispels, laurierkersen, vlinderstruik of andere snelgroeiende uitheemse soorten. Die passen niet in het landschap en vlinderstruiken hebben voor Europese vogels weinig nut omdat de takken de verkeerde vorm hebben om nesten in te maken.
Wat ik wel zoek zijn de inheemse soorten, wilde roos (de eglantier of 'gratte cul' zoals hij door de Fransen genoemd wordt), sleedoorn, meidoorn, hulst, kamperfoelie, vlierbes, brem en stekelbrem. Lekker veel stekels dus. De bedoeling is dat de hagen 'vee-kerend' worden zoals dat zo mooi heet. Maar ook geurend, niks lekkerder dan de zwoele geur van wilde rozen en kamperfoelie tegen zonsondergang of in de vroege ochtend! Bramen groeien er vanzelf wel door en wat er spontaan opkomt aan eikjes, kastanjes, wilg, mirabellen etc. laat ik gewoon groeien en hier en daar doorschieten tot een echte boom. Wat dichter bij huis mogen er wat meer sierstruiken door heen, zoals rozebottel, jasmijn, buxus en weichelia en dan toch die vlinderstruik, want die doet zijn naam eer aan. Ik ben nog aan het experimenteren met de zaden van de wilde lathyrus die vorig jaar spontaan opkwam. Lijkt me prachtig door de heg heen. Het zal nog wel wat jaren duren voordat overal mooie, niet te strakke, maar natuurlijk in het landschap passende hagen staan, maar het begin is er!
Tuinen die je kunt bezoeken
- Château et Parc du Colombier - Mondalazac. Mooi domein met kasteel dat in de familie gebleven is, tuinen die elk jaar verder worden uitgebreid, een dierenpark met de dieren die in de Middeleeuwen bekend waren, de moeite waard, ook met kinderen. Op de terugweg is het mini-wijstreekje 'Marcillac' een aanrader, vraag ons naar het lekkerste adres...
- Jardins des Martels - Giroussens
- Jardin des Paradis - Cordes sur Ciel
- Jardin au plantes parfumés La Bouichère - Limoux
- Jardin des Plantes - Toulouse
- Courtil de Rocfeuilh Jardin Medieval - Gemeente Padiès
- Le Jardin des Plantes - Cassagnes Begonhes, Aveyron
- La Ferme Auberge d'Hélène en Aveyron - Camjac
- Agnetas Jardin - Pampelonne
Plannen
Altijd gevaarlijk om ze op papier te zetten, maar daar gaan we.
- Dit jaar moet de beplanting van het zwembad geregeld worden, uitvlakken, aarde verplaatsen, verlichting aanleggen, een stenen bank metselen. De stekjes van de oleander krijgen hier een plekje, het mag er allemaal een beetje tropische en zuidelijk uit gaan zien. Misschien toch een olijfboompje en een mimosa, maar zijn die winterhard genoeg?
- Vorig jaar een 'bloemenhut' gemaakt, twijgen in de grond, die laten wortelen, horizontaal wilgen- of lindentakken erdoorheen en laten begroeien met bloeiende klimplanten.... Niet alle takken zijn geworteld, dus nog wat aanvullen. Er groeit al wel passiflora en kamperfoelie door, aanvullen met lathyrus...
- Uitbreiding van de moestuin. Dat moet er toch een keer van komen, in elk geval dit voorjaar zorgen dat er een waterleiding naar toe komt, dat slepen met die tuinslang ben ik echt wel zat.
- Stiles, van die Engelse trapjes om over het hek te klimmen als je het niet open wilt doen...
- Echte hekken naar het koeienweiland... we hebben ze... nu nog even plaatsen...
- Meer fruitbomen... dit jaar een kakhi, een mispel en een rode gewone en kronkelhazelaar, nog in de planning, amandelboompjes, kiwi (golden), extra kweepeer, kersen, reine claude, wilde perzik, zwarte vijg, abrikoos...
- Tuintweets?