Trends
Het is ons hier niet ontgaan dat verantwoord eten, vergeten groenten, duurzaamheid en lokaal in Nederland een ware hype vormen, terug te vinden in pop-up restaurants, hippe kookprogramma’s en de schappen van de supermarkt. Hier op het platteland van Frankrijk zien we daar ook wel wat van terug, maar het is meer een opleving van wat op het platteland nooit helemaal is weggeweest. Iedereen met een stukje grond heeft hier een moestuin.
Er is een groeiende groep biologisch werkende boeren, er zijn coöperaties waar je op internet je lokaal geproduceerde eten kunt bestellen dat je daarna op de parkeerplaats van de supermarkt of in een centaal verkooppunt ophaalt. Dus niet zo gek dat ook wij bedachten dat we die 2,5 hectare van ons maar eens wat nuttiger aan moesten wenden.
We hadden natuurlijk al wel een moestuintje op de helling geïmproviseerd en na jaren treuzelen eindelijk een paar kippen aangeschaft, maar we hadden het idee dat we het wiel aan het uitvinden waren en zochten naar een manier om wat structuur in het geheel te brengen. In het najaar (van 2016, red.) gingen we ons dus maar eens verdiepen in duurzaam tuinieren. Toen kwamen we al snel uit op PERMACULTUUR, een geweldige eye-opener.
Permacultuur, wat is dat?
Permacultuur is een veelomvattend begrip. Op de website van Permacultuur Nederland is de eerste gedachte ‘lokaal, vers en gezond voedsel wat met respect voor de mens en de natuur is gegroeid’. Maar dat is wel wat al te simpel. Ga je een paar stappen verder, dan kom je op iets uit als ‘Optimaal gebruik maken van het land en lokaal aanwezige hulpbronnen om op natuurlijk en duurzame wijze te voorzien in de behoeften van de mens en de natuur’.
Een mondvol, maar het beschrijft wél wat de bedoeling is. Het grappige is dat toen wij ons begonnen te verdiepen in Permacultuur bleek dat we veel elementen ervan al toepassen. Gewoon door logisch nadenken en gebruik te maken van wat er al was. En wat er al groeide of tientallen jaren geleden was aangelegd door de Franse boerenfamilie die Cabanelles bouwde, in de tijd dat je hier op het platteland noodgedwongen zelfvoorzienend was.
Gebruik maken van wat er is
Zo was er al een regenwaterreservoir met een inhoud van 50.000 liter dat was aangesloten op de waterleiding van de wc in huis. Die traditie hebben we doorgetrokken naar de wc’s van de gîtes. En er is een waterput waarmee we vrijwel de hele zomer de tuin water kunnen geven.
In dit rijtje past ons door zonnepanelen opgewarmde kraanwater natuurlijk perfect, net als het feit dat we sinds onze vestiging in 2007 al het hout voor de houtkachels, ook die van de gîtes, van ons eigen terrein hebben kunnen halen.
Zelfs het feit dat we überhaupt gîtes verhuren komt voort uit de gedachte dat we de ruimte die we hadden nuttig wilden gebruiken en ons ‘leven als een God in Frankrijk’ best voor een paar maandjes per jaar willen delen.
Er stonden al grote volwassen appel- en notenbomen, geënte kastanjebomen die eetbare kastanjes geven die wel 3 keer zo groot zijn als de wilde variant, vlierbomen, kersen, een kweepeer, het kon niet op. Zelfs aardbeienplantjes en frambozenstruiken kwamen onder de braamstruiken vandaan. We hoefden ze ‘alleen maar’ te snoeien en de ruimte te geven die ze nodig hadden, want het was toen wij het huis kochten wel een beetje dichtgegroeid.
Al het groenafval wordt al verwerkt tot compost of op een andere manier nuttig gebruikt. En we gebruiken nog steeds aanwezige bouwmaterialen (de oude eigenaren waren dakdekkers) bij onze verbouwingen.
Planten met meerdere functies
En vanaf het begin hebben we zoveel mogelijk droogtebestendige planten en bijen-en vlindervriendelijke planten aangeplant. Dat hebben we afgelopen zomer gemerkt, nog nooit zoveel verschillende vlinders gezien! Bij ons dus geen problemen met het bestuiven van de vruchtbomen Rondom het huis en bij de gîtes staan veel kruiden zoals rozemarijn, tijm, verschillende soorten salie, wilde venkel, bieslook en citroenmelisse. Vlieg- en wespwerend, en lekker om te plukken voor in de keuken. Planten die we trouwens meestal kregen door het ruilen van planten en stekjes en door planten zelf te vermeerderen.
Naarmate je verder van het huis komt ga je van ‘weelde naar wildernis’, maar wel een wildernis waarin we paden gemaaid hebben om het geheel toegankelijk te houden. Ook dit sluit aan bij het permacultuurpricipe van de indeling in zones, waarbij de zone rondom het huis gebruikt wordt voor de eetbare planten die je het vaakst gebruik. Zone twee is voor groente en fruit die je maar één keer hoeft te oogsten, en de kippen, de composthoop etc en zo verder tot zone vijf die gereserveerd is voor een strook wilde natuur.
Onze ontdekking van Permacultuur als een onderbouwde en uitgebreide handleiding en een uitgebreid netwerk van ervaringsdeskundigen geeft ons richting en helpt bij het zetten van de volgende stappen, een paar zijn er inmiddels al gezet.
We hebben inmiddels een koppeltje kippen die ons (en onze gasten) van eitjes kunnen voorzien. In de moestuin zijn we bezig met de aanleg van verhoogde groentenbedden. Nogal een klus omdat het hele terrein schuin afloopt en er dus én terassen, én met de helling meelopende watergreppels moeten worden aangelegd.
Onze plannen voor de komende jaren ?
De moestuin verder vergroten, zodat we meer groenten uit eigen tuin op tafel kunnen zetten bij onze table d’hôtes.
Op het hele terrein de beplanting zo aanleggen dat functies van planten elkaar aanvullen en de ruimte door in lagen te werken optimaal benut wordt, het zogenaamde ‘gildeprincipe’. Meer struiken en bomen betekent ook meer biomateriaal (bladeren, versnipperde takken) wat we kunnen gebruiken voor het verbeteren van de bodem, zodat er uiteindelijk een zichzelf in standhoudende kringloop ontstaat. En een zo groot mogelijke variatie in soorten, maar ook in bloei- en plukperioden, zodat wij zelf, maar ook insekten en vogels jaarrond kunnen genieten van wat de natuur ons biedt.
Een optimalisatie van het werken in zones waarbij het principe wat we zelf al bedacht hadden ‘van weelde naar wildernis’ verder wordt uitgewerkt, zodat die weelde rondom het huis niet alleen leuk is om naar te kijken, en lekker ruikt, maar ook nog eens meer oogst oplevert in de vorm van kruiden, groenten en fruit. En de wildernis plaats biedt aan dieren die beschutting zoeken en ons mensen kan voorzien van hout, paddenstoelen en ander leuks.
De opvang van water verder optimaliseren. Door grondwatervasthoudende greppels (swales), bodemverbetering, onderzoeken van de mogelijkheden voor het gebruik van ‘grijs’ huishoudelijk afvalwater, verbeteren van de opvang van regenwater.
Inrichten van een serre/kas voor het opkweken van zaailingen en daardoor verlenging van het groeiseizoen en het overwinteren van gevoelige planten.
Zelf bijen houden? En dan het liefst in een ‘honey flow’, een geweldige, uiteraard Australische, uitvinding.
Ook in de komende jaren valt er dus genoeg te ontdekken en zullen we nieuws via Facebook, de nieuwsbrief en op de website laten horen.
Hieronder alvast een aantal links
Regionale producten:
Permacultuur en biologisch tuinieren:
WhatsApp contact 
